37 Năm Sau, Đọc Lại Thông Bạch Hòa Bình Của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất

LỜI DẪN:

Nhân lễ tưởng niệm HT. Thích Thiện Minh, cũng như đứng trước hiện trạng phân rã, suy vong của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất trong và ngoài nước, chúng tôi sưu lục một trong những văn kiện quan trọng của Viện Hóa Đạo do chính HT. Thích Thiện Minh (bấy giờ là Thượng tọa Quyền Viện trưởng Viện Hóa Đạo) ban hành vào ngày 06.4.1973, trong mùa Phật Đản Phật lịch 2517, để chúng ta cùng nhìn lại và khắc ghi con đường hòa bình nhất quán của Phật giáo Việt Nam đối với nhân loại và dân tộc. Nội dung Thông Bạch cũng đã được Thượng tọa Thích Thiện Minh đúc kết trong “Lời Nói Đầu” của đặc san Phật Đản do Đoàn Giáo Chức Phật Tử Khánh Hòa thực hiện qua 4 điểm chính như sau: 1) Thành kính cúng dường Đức Từ Phụ Bổn Sư; 2) Xây dựng hòa bình Dân tộc; 3) Củng cố phát triển tình đoàn kết và 4) Nỗ lực hoạt động xã hội để hàn gắn vết thương của chiến tranh.

Nên nhớ Thông Bạch này được ban hành 3 tháng sau Hiệp Định Paris (ký kết ngày 27.01.1973), trong niềm tin là chiến tranh sẽ chấm dứt, hòa bình sẽ được vãn hồi trên đất nước. Trên thực tế, hòa bình đã không đến như ước vọng của toàn dân, của Giáo Hội. Nhưng tinh thần của Thông Bạch, với lời kêu gọi dấn thân và tuân thủ đường hướng của Giáo Hội thì nhất quán, và mãi giá trị cho mọi thời đại.

Kính cẩn sao lục,Thích Siêu Phương


* Ghi chú: Thông Bạch sau đây được trích từ Đặc san Phật Đản PL. 2517 (1973), do GHPGVNTN Tỉnh Khánh Hòa – Nha Trang chủ trương, Đoàn Giáo Chức Tỉnh Khánh Hòa thực hiện, trang 27-29.

___________________________


GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT

VIỆN HÓA ĐẠO

Phật lịch 2517, ngày 06.4.1973

THÔNG BẠCHCỦA HỘI ĐỒNG GIÁO HỘI TRUNG ƯƠNG

Dân tộc và đạo pháp đã chịu đựng quá nhiều đau khổ chiến tranh. Nay hòa bình đã tới, chúng ta nhất quyết không thể để mất cơ hội mà phải cương quyết nắm giữ và bồi đắp hòa bình, nhất định không để cho đất nước rơi vào trong hố thẳm chiến tranh một lần nữa.

Muốn thực hiện được hoài bão đó, chúng ta phải nỗ lực bảo vệ và phát triển tình huynh đệ và nghĩa đồng bào. Chúng ta phải nỗ lực làm việc để tạo ra sự hiểu biết và cộng tác giữa những người cùng một nước, đánh tan sự sợ hãi, sự ngộ nhận và niềm oán thù.

Mục đích của Giáo Hội Phật-giáo Việt-Nam Thống Nhất là hòa bình, mà không phải là chính quyền. Giáo Hội không theo đường lối chính trị phe phái, mà vượt ra ngoài đường lối chính trị phe phái. Có như vậy Giáo Hội mới có thể đóng góp hữu hiệu cho sự hòa giải, cho niềm cảm thông và tình huynh đệ, sự đóng góp này được thực hiện trong các phạm vi đạo đức, văn hóa và xã hội thuần túy nhân bản.

Trong giai đoạn nghiêm trọng quyết định vận mệnh của hòa bình này, Giáo Hội trân trọng kêu gọi tất cả mọi giới Tăng Ni tình nguyện đứng ra làm công việc bảo vệ và bồi đắp tình huynh đệ, xây dựng nền tảng vững chãi cho hòa bình vô cùng quí giá nhưng còn rất mỏng manh. Giáo Hội trân trọng xin liệt vị triệt để thi hành giáo chỉ khiêm nhượng và từ hòa của đạo Phật. Trong giai đoạn hiện tại Giáo Hội thiết tha kêu gọi quí vị:

Về chính trị: xin tất cả liệt vị Tăng Ni đừng tham gia sinh hoạt chính trị phe phái, đừng cổ động hoặc đả kích bất cứ một lực lượng chính trị nào, đừng phát biểu ý kiến phe phái về chính trị. Phải tuyệt đối bày tỏ ước muốn dung hợp và cộng tác với tất cả mọi người trong sự nghiệp bảo vệ hòa bình, thiết lập thông cảm và thương yêu, chữa lành thương tích chiến tranh và tái thiết xứ sở. Mọi ý nghĩ, ngôn ngữ và hành động có tác dụng gây sợ hãi, nghi ngờ và chia rẽ giữa đồng bào đều được xem là cái chống với lời Phật dạy, đối nghịch với đường lối Giáo Hội. Quí vị chớ nên vận động ủng hộ chính trị cho bất cứ ai.

Về đạo đức: xin tất cả liệt vị Tăng Ni làm hết sức mình để xây dựng lại những giá trị tinh thần cao quí đã bị chiến tranh phá hoại. Hãy gây lại niềm tin của con người đối với con người, với cuộc đời, đối với tương lai, đối với những lý tưởng nhân bản và tâm linh. Quí liệt vị sẽ không làm công việc này bằng lý thuyết suông.

Giáo Hội xin quí vị:

1. Vận động sửa chữa lại các chùa đã bị bom đạn chiến tranh tàn phá.
2. Tổ chức lại các ngày hội rằm, sám hối và hội chùa.
3. Tổ chức cầu siêu, chẩn tế cho tử sĩ cả hai bên và những người mệnh vong vì chiến tranh.
4. Giúp đỡ tìm lại hài cốt những người mệnh vong trong cuộc chiến, giúp đỡ việc chôn cất, tảo mộ.
5. Thăm viếng và an ủi những gia đình có cha mẹ hay con cái mệnh vong trong cuộc chiến.
6. Khuyến thỉnh mọi người đã chịu đựng đau thương nên nhận thấy rằng phần lớn trong chúng ta đều là nạn nhân của chiến tranh, phải tha thứ cho nhau, phải quên đi mọi cay đắng, hận thù và tha thứ cho nhau những lỗi lầm ngày trước.
7. Tập cho trẻ con ca hát học tập, để chúng lại biết tin người, tin đời như xưa.
8. Vận động tương trợ người nghèo khổ, ốm đau và tàn phế vì chiến tranh.
9. Vận động dựng lại nhà cửa cho những gia đình quá nghèo không thể tự lực tự túc được.
10. Tìm cơ hội để thương phế binh của cả hai bên được vào trường huấn nghệ.
11. Tìm đưa các thiếu nhi mồ côi vô thừa nhận vào các cô nhi viện và kiếm học bổng cho các em đi học.
12. Khuyến cáo người có của đừng tiêu thụ ăn uống xài phí quá mức, để dành vào quỹ tái thiết của Giáo Hội.

• Về văn hóa: xin tất cả liệt vị Tăng Ni tìm cách bồi đắp và phát huy tinh thần dung hợp của đạo Phật trong phạm vi văn hóa.
• Xin học tập và khuyến thỉnh Phật tử học tập thái độ bao dung, phá chấp trong đạo Phật, sẵn sàng học hỏi và trao đổi. Chân lý tuyệt đối chỉ có thể tìm trong sự sống, không phải nơi lý thuyết và ý thức hệ.
• Xin khuyến khích bài trừ sách, báo, phim ảnh và nghệ thuật gây ý thức hận thù, bạo động và sợ hãi, khuyến khích sự lưu hành những tác phẩm văn mỹ nghệ nói lên tình tự dân tộc, thương yêu và cộng tác giữa các thành phần dân tộc.
• Một điều nữa không kém phần quan trọng là càng đi sâu vào xã hội để nhiêu ích cho đồng bào thì càng giữ oai nghi tế hạnh, đừng để thế tục hóa tư tưởng và hành động của một sứ giả Giáo Hội.

Giáo Hội ân cần kêu gọi liệt vị Tăng Ni tận dụng sự quen biết và phương tiện sẵn có ở địa phương mình mà thực hiện những điều nêu trên. Giáo Hội Trung Ương và Giáo Hội địa phương sẵn sàng yểm trợ liệt vị về mọi mặt trong khả năng của Giáo Hội.

Nay thông bạch,

Quyền Viện trưởng Viện Hóa Đạo
T.M. Hội Đồng Giáo Hội Trung Ương
Thượng Tọa Thích Thiện Minh